Dnia 4 września 2012 roku w Urzędzie Wojewódzkim odbyło się seminarium – spotkanie z pracodawcami zorganizowane przez Prezydenta Miasta Białegostoku we współpracy z Podlaskim Forum Gospodarczym reprezentowanym przez Danutę Kaszyńską – Prezesa Podlaskiego Stowarzyszenia Właścicielek Firm Klubu Kobiet Biznesu oraz Izbą Przemysłowo – Handlową w Białymstoku reprezentowaną przez Prezesa Witolda Karczewskiego.
W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele znaczących firm Miasta Białegostoku, gospodarz spotkania – Prezydent Miasta Białegostoku Tadeusz Truskolaski wraz ze swoim zastępcą Adamem Polińskim, przedstawiciel Podlaskiego Kuratora Oświaty Ryszard Pszczółkowski – Dyrektor Wydziału Szkolnictwa Ponadgimnazjalnego i Kształcenia Ustawicznego, dyrektorzy szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, kierownicy kształcenia praktycznego, przedstawiciele Lokalnego Centrum Doradztwa Zawodowego, doradcy zawodowi, przedstawiciele Pracowni Badań, Analiz i Strategii Rozwoju Edukacji, nauczyciele.
W czasie spotkania oraz dyskusji panelowej przewijały się następujące wypowiedzi:
- rynek pracy jest rynkiem pracodawców – dysproporcja między ilością miejsc pracy a liczbą osób jej poszukujących, statystyki nie odzwierciedlają realnych potrzeb rynku pracy;
- duża konkurencja na rynku pracy;
- potrzeby pracodawców nie pokrywają się z kwalifikacjami osób poszukujących pracy;
- pracodawcy powinni określić swoje potrzeby i oczekiwania, wspólnie ze szkołami ustalić, w jakich zawodach kształcić;
- zdecydowanie inne są oczekiwania (wybory zawodów) młodzieży niż potrzeby rynku pracy, młodzież kieruje się modą, nie dokonuje racjonalnych wyborów;
- pracodawcy chcieliby wpływać na decyzje edukacyjne młodzieży, tak by jak najbardziej odpowiadały potrzebom lokalnego rynku pracy, ich zdaniem należy ograniczyć nabór do liceów ogólnokształcących;
- zadbać o dobrą jakość usług z zakresu doradztwa zawodowego, zwiększyć dostępność do nich, uczniowie gimnazjum powinni wiedzieć, jaki zawód wybierają, powinni być pewni tego wyboru;
- prezentacja dobrych praktyk przez rodziców i pracodawców;
- potrzeba podniesienia prestiżu, znaczenia szkoły zawodowej, potrzeba zmiany mentalności – niski status osób po „zawodówce” mimo, że są dobrymi fachowcami i pracownikami;
- potrzeba budowania dobrego wizerunku, autorytetu szkoły zawodowej;
- stworzenie mechanizmów kształtowania społecznych, zachęcanie młodych ludzi, by zostali pracodawcami;
- kryterium oceny pracy szkoły zawodowej powinna stanowić ilość uczniów znajdujących zatrudnienie.
Aktualne potrzeby w zakresie kwalifikacji pracowników, szkoły mogą zaspokoić dopiero za 4–5 lat (w zależności od typu szkoły). Wówczas może się okazać, iż rynek pracy już ich nie potrzebuje. Zbyt długi cykl kształcenia zarówno w szkole, jak też na kwalifikacyjnym kursie zawodowym. Potrzeba wprowadzania krótkich form dokształcania pracowników.
Szkoła nie jest w stanie wykształcić przyszłego pracownika zgodnie z oczekiwaniami pracodawców. Brakuje funduszy w szkołach na realizację innowacji, a brak umiejętności praktycznych zgłaszają uczniowie i pracodawcy.
Pracodawcy deklarują wsparcie szkół w zakresie wyposażania ich w nowoczesny sprzęt, stwarzania możliwości odbywania praktyk zawodowych, wycieczek do zakładów pracy, przyznawania stypendiów uczniom oraz organizowania staży zawodowych dla nauczycieli.
Należy zadbać o podniesienie kwalifikacji nauczycieli kształcenia zawodowego (kwalifikacje powinny być aktualizowane i odpowiadać potrzebom rynku pracy). Nauczyciel powinien być pasjonatem zawodu, którego uczy. Zajęcia w szkole dotyczące najnowszych technologii powinien prowadzić fachowiec z zakładu pracy.
Przyszły pracownik powinien posiadać, ważne z punktu widzenia pracodawcy, kompetencje personalne i społeczne.
Brak zapisów prawnych zapewniających wsparcie pracodawców uczestniczących w procesie kształcenia (edukacji) przyszłych pracowników. Pracodawcy nie są motywowani do udziału w procesie kształcenia przyszłych pracowników. Brak wsparcia ze strony rządu i zbyt małe ze strony samorządu.
Wnioski i rekomendacje do realizacji:
Organizowanie cyklicznych spotkań z pracodawcami. Ustalenie zasad i form efektywnej współpracy na rzecz podnoszenia jakości kształcenia zawodowego.
Podejmowanie wspólnych, systemowych działań przez wszystkie zainteresowane środowiska na rzecz wsparcia szkoły zawodowej. Zwiększenie udziału pracodawców w procesie kształcenia zawodowego: tworzenie oferty edukacyjnej, realizacja procesu nauczania , doskonalenie kompetencji zawodowych nauczycieli w oparciu o najnowsze technologie.
Wypracowanie strategii kształtowania umiejętności personalnych i społecznych. Prezentowanie kultu pracy jako źródła utrzymania i spełniania aspiracji.
Wdrażanie zintegrowanego systemu doradztwa edukacyjno-zawodowego, jako niezbędnego elementu świadomego wyboru ścieżki zawodowej, poprzez upowszechnianie dostępu do profesjonalnych, nieodpłatnych usług doradczych.
Promowanie pozytywnego wizerunku szkolnictwa zawodowego. Przeprowadzenie kampanii informacyjnej na rzecz podniesienia autorytetu i znaczenia szkoły zawodowej.
